پالس اکسیمتر چیست؟ نحوه استفاده از پالس اکسیمتر
حجم اکسیژن خون، شاخص مهمی از عملکرد صحیح ریه‌هاست. وقتی نفس می‌کشیم، ریه‌ها اکسیژن را وارد مویرگ‌ها (رگ‌های خونی بسیار کوچک) می‌کنند. سپس این مویرگ‌ها، خون غنی از اکسیژن را به قلب منتقل کرده و قلب آن را از طریق سرخرگ‌ها به سراسر بدن پمپاژ می‌کند.
اندام‌های ما برای کارکرد طبیعی نیازمند اکسیژن مداوم هستند. اگر ظرفیت ریه‌ها برای انتقال اکسیژن به خون کاهش یابد، میزان اشباع اکسیژن خون افت کرده و ممکن است سلامت اندام‌ها را به خطر بیندازد. پالس اکسیمتر می‌تواند این افت را به‌سرعت تشخیص دهد و هشدار دهد که نیاز به مداخله پزشکی وجود دارد یا خیر؟
پالس اکسیمتری چیست؟
پالس اکسیمتری یک تست غیرتهاجمی است که سطح اشباع اکسیژن خون را اندازه‌گیری می‌کند. این روش می‌تواند حتی تغییرات کوچک در سطح اکسیژن را به‌سرعت تشخیص دهد. این اندازه‌گیری نشان می‌دهد خون تا چه حد به‌طور مؤثر اکسیژن را به اندام‌های دور از قلب، مانند دست‌ها و پاها، منتقل می‌کند.
برای اطلاعات بیشتر درباره اهمیت اکسیژن خون، مقاله اکسیژن خون چیست و چه اهمیتی دارد؟ را مطالعه کنید
پالس اکسیمتر چگونه کار می‌کند؟
پالس اکسیمتر یک دستگاه کوچک الکترونیکی شبیه گیره است که روی قسمتی از بدن، معمولاً نوک انگشت، قرار می‌گیرد. دستگاه نور خاصی را از ناخن، پوست، بافت و خون عبور می‌دهد. حسگر تعبیه‌شده در طرف دیگر، مقدار نوری را که بدون جذب از بافت و خون عبور کرده، اندازه‌گیری می‌کند. سپس دستگاه بر اساس این داده‌ها میزان اشباع اکسیژن خون را محاسبه می‌کند.
خرید پالس اکسیمتر از تجهیزکارا
هدف از پالس اکسیمتری
هدف پالس اکسیمتری بررسی میزان اکسیژن‌رسانی خون است.
پزشکان از پالس اکسیمتر برای پایش وضعیت افرادی که بیماری‌های مرتبط با کاهش سطح اکسیژن خون دارند استفاده می‌کنند؛ به‌ویژه هنگام بستری بودن در بیمارستان.
برخی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
آسم
ذات‌الریه (پنومونی)
سرطان ریه
کم‌خونی (آنمی)
حمله قلبی یا نارسایی قلبی
بیماری‌های مادرزادی قلب
خرید دستگاه اسپیرومتر تشویقی از تجهیزکارا
کاربرد پالس اکسیمتر
کاربردهای پالس اکسیمتری بسیار گسترده است، از جمله:
بررسی تأثیر داروهای جدید ریه
ارزیابی نیاز بیمار به دستگاه کمک‌تنفسی
بررسی میزان کارایی دستگاه ونتیلاتور
پایش اکسیژن خون هنگام یا پس از جراحی‌هایی که بیهوشی دارند
تعیین نیاز به اکسیژن‌تراپی مکمل
ارزیابی اثربخشی اکسیژن‌تراپی (به‌ویژه در مراحل ابتدایی درمان)
بررسی توانایی فرد در انجام فعالیت‌های بدنی شدید
تشخیص اختلالات تنفسی هنگام خواب (مانند آپنه خواب) در طول تست خواب
نحوه انجام تست اکسیژن خون
پالس اکسیمتری هم در بیمارستان و هم در خانه قابل استفاده است. در برخی شرایط، پزشک توصیه می‌کند بیمار یک دستگاه برای مصرف خانگی تهیه کند.
روش انجام:
در صورت استفاده از انگشت، هرگونه لاک ناخن یا زیورآلات را بردارید.
مطمئن شوید دست شما گرم، آرام و کمی پایین‌تر از سطح قلب قرار دارد.
دستگاه را روی انگشت، لاله گوش یا انگشت پا قرار دهید.
تا زمانی که لازم است دستگاه را نگه دارید تا میزان اکسیژن و ضربان قلب ثبت شود.
بعد از پایان تست، دستگاه را بردارید.
در این روش، پرتوهای نوری از خون در انگشت شما عبور کرده و تغییرات میزان جذب نور در خون اکسیژن‌دار و بدون اکسیژن را می‌سنجند. این فرآیند کاملاً بدون درد است.
نتایج پالس اکسیمتری
نتایج این تست معمولاً دقیق هستند، به‌ویژه زمانی که از تجهیزات پزشکی استاندارد (مانند بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها) استفاده شود. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) الزام کرده که اکسیمترهای تجویزی باید دقتی در محدوده ۴ تا ۶ درصد داشته باشند.
به گفته انجمن قفسه صدری آمریکا، بیش از ۸۹٪ خون باید حامل اکسیژن باشد تا سلول‌ها سالم بمانند.
سطح ۹۵٪ برای افراد سالم طبیعی است.
سطح ۹۲٪ یا پایین‌تر می‌تواند نشانه هیپوکسمی (کمبود شدید اکسیژن خون) باشد.
کاهش موقت اکسیژن خون ممکن است آسیب‌زا نباشد، اما اگر مکرراً یا به‌طور مداوم رخ دهد می‌تواند خطرناک باشد.
از سوی دیگر، عواملی مانند رنگ پوست می‌توانند بر دقت نتایج تأثیر بگذارند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که در بیماران سیاه‌پوست، پالس اکسیمترها سه برابر بیشتر از بیماران سفیدپوست در تشخیص هیپوکسمی پنهان دچار خطا می‌شوند. این موضوع نشان می‌دهد که دستگاه‌ها بدون در نظر گرفتن تنوع رنگ پوست طراحی شده‌اند و نیاز به تحقیقات بیشتری برای اصلاح این خطا وجود دارد.
دقت پالس اکسیمتر
اکثر پالس اکسیمترها با دقت ۲٪ تا ۴٪ نتایج واقعی را نشان می‌دهند. یعنی اگر دستگاه ۹۵٪ را نشان دهد، سطح واقعی می‌تواند بین ۹۱٪ تا ۹۹٪ باشد.
عوامل کاهش‌دهنده دقت دستگاه:
لاک ناخن یا ناخن مصنوعی
برخی رنگ‌های تزریقی در آزمایش‌ها
حرکات شدید (لرز، تکان خوردن)
دمای پایین یا ضخامت زیاد پوست
مصرف سیگار
چه زمانی باید از پالس اکسیمتر استفاده کرد؟
امروزه پالس اکسیمترها در طیف وسیعی از مراکز درمانی استفاده می‌شوند. در معاینات عمومی، برای ارزیابی سریع وضعیت سلامتی فرد، این دستگاه به‌کار می‌رود. در واقع، آنقدر استفاده از آن رایج شده که سطح اکسیژن خون را «پنجمین علامت حیاتی» می‌نامند؛ در کنار دما، فشار خون، نبض و نرخ تنفس.
در محیط‌های تخصصی‌تر، پالس اکسیمتری بیشتر برای پایش بیماران مبتلا به مشکلات ریوی و قلبی به‌کار می‌رود. برخی موارد رایج استفاده:
پایش بیماران قبل، حین و بعد از عمل جراحی (از جمله بیهوشی)
پایش بیمارانی که داروهایی مصرف می‌کنند که عملکرد تنفسی را کاهش می‌دهد
ارزیابی عملکرد ریه در بیماری‌هایی مانند: COPD، آسم، ARDS (سندرم زجر تنفسی حاد)، کم‌خونی، ذات‌الریه، سرطان ریه، ایست قلبی و نارسایی قلبی
بررسی اختلالات خواب مانند آپنه خواب
استفاده خانگی برای بیماران با بیماری‌های شناخته‌شده ریوی که با توصیه پزشک سطح اکسیژن خون خود را به‌طور منظم کنترل می‌کنند.
شما می‌توانید دستگاه پالس اکسیمتر را از فروشگاه تجهیزات پزشکی و تندرستی تجهیزکارا، واقع در غرب تهران، به صورت حضوری و آنلاین، خریداری کنید.
برای خرید سریع، راحت و ارزان پالس اکسیمتر، کلیک کنید.
